
Granülomatöz mastit, kadınlarda özellikle doğurganlık çağında görülen kronik ve inflamatuar bir meme hastalığıdır. Meme dokusunda sertlik, ağrı, kızarıklık ve bazen akıntı gibi belirtilerle kendini gösterir. Çoğu zaman meme kanseriyle karıştırılabilen bu hastalık, hem fiziksel hem de psikolojik olarak zorlayıcıdır.
Modern tıp genellikle kortikosteroid, immünsüpresif ilaçlar ve cerrahi müdahaleleri önerir. Ancak bu tedaviler uzun süreli kullanımda yan etki riski taşır. Bu nedenle birçok kadın, bitkisel ve doğal desteklerle iyileşme sürecini desteklemeyi tercih ediyor.
Bu yazıda, granülomatöz mastit için bilimsel temelli bitkisel destekler, diyet önerileri ve yaşam tarzı stratejileri detaylı şekilde incelenecektir.
Granülomatöz mastitin kesin nedeni hâlâ tam olarak bilinmemektedir. Ancak bilim insanları birkaç olası faktörü önermektedir:
Otoimmün mekanizmalar: Bağışıklık sisteminin kendi meme dokusuna saldırması
Hormonal değişiklikler: Emzirme sonrası ve gebelik dönemindeki hormon dalgalanmaları
Hiperprolaktinemi: Yüksek prolaktin seviyesi ile ilişkili durumlar
Bakteriyel faktörler: Özellikle Corynebacterium kroppenstedtii
Çevresel ve yaşam tarzı faktörleri: Kronik stres ve bağışıklık sistemi zayıflığı
Bu faktörler, dokuda kronik inflamasyona ve granulom oluşumuna yol açabilir.[1][2]
Granülomatöz mastitte amaç, iltihabı azaltmak, dokuyu korumak ve bağışıklığı dengelemektir. Bilimsel araştırmalara dayanan bazı etkili bitkisel destekler şunlardır:
Etki: Kurkumin, güçlü antiinflamatuar ve antioksidan bir bileşiktir. TNF-α, IL-1β ve IL-6 gibi proinflamatuar sitokinleri baskılar.[3]
Kullanım: Toz veya kapsül formunda günlük 500–1000 mg. Biyoyararlanımı artırmak için karabiberle tüketilebilir.
Etki: NF-κB ve COX-2 yolaklarını inhibe ederek inflamasyonu azaltır.[4]
Kullanım: Taze kök veya kapsül formu, günde 2–4 g taze kök veya 250–500 mg ekstre olarak önerilir.
Etki: Flavonoid ve fenolik asitler aracılığıyla antibakteriyel ve immünmodülatör etkiler sağlar.[5]
Kullanım: 500–1000 mg/gün standardize ekstre formunda tüketilebilir.
Etki: Karvakrol ve timol içeriği sayesinde Corynebacterium kroppenstedtii gibi bakterilere karşı güçlü antimikrobiyal etkiye sahiptir.[6]
Ayrıca antiinflamatuar ve antifungal özellikleri ile dokunun korunmasına yardımcı olur.
Kullanım: 1–2 damla uçucu yağ, zeytinyağı gibi taşıyıcı yağ ile seyreltilip cilt üzerine uygulanabilir. Saf olarak sürülmemelidir.
Etki: EGCG polifenolleri sayesinde antiinflamatuar ve antibakteriyel etki gösterir.[7]
Kullanım: Günde 2–3 fincan demleme çay olarak içilebilir.
Etki: Antioksidan ve vasküler destekleyici etkisi ile doku iyileşmesini destekler.[8]
Kullanım: Standardize ekstre formunda günde 120–240 mg.
Aktarist Granülomatöz Mastit Destek Çayı:
1 çay kaşığı zerdeçal
1 çay kaşığı zencefil
1 tatlı kaşığı ısırgan yaprağı
1 tatlı kaşığı ekinezya
1 tatlı kaşığı yeşil çay
Hazırlanışı: Karışımı 400 mL kaynar suda 10 dakika demleyin. Günde 2 kez, yemek aralarında tüketin.
Anti-inflamatuar besinler: Zeytinyağı, avokado, ceviz, balık, yeşil sebzeler
Kaçınılması gerekenler: İşlenmiş gıdalar, şeker, rafine karbonhidratlar, aşırı süt ürünleri
Destekler: D vitamini, probiyotikler, yeterli uyku ve stres yönetimi
Fiziksel aktivite: Hafif egzersiz, yoga ve nefes teknikleri bağışıklığı güçlendirir
Granülomatöz mastit, sabır ve özen gerektiren bir hastalıktır. Doğal bitkisel destekler, tıbbi tedaviyi tamamlayıcı şekilde kullanıldığında, inflamasyonu azaltmada ve dokunun korunmasında etkili olabilir. Zerdeçal, zencefil, propolis, kekik yağı, ginkgo biloba ve yeşil çay gibi bitkiler bilimsel olarak desteklenmiş doğal çözümler sunar.
Uyarı: Bitkisel destekler kişiye özel olmalıdır. Kortikosteroid veya immünsüpresif ilaç kullanan, hamile veya emziren kadınlar, bitkisel ürünleri kullanmadan önce mutlaka uzman hekim veya fitoterapist ile görüşmelidir.
Hazırlayan: Ali Azak
Lockhart, C., et al. (2017). Granulomatous mastitis: A review of etiology, diagnosis and treatment. Breast Disease, 37(1),1–8.
Kiyak, H., et al. (2020). Idiopathic granulomatous mastitis: Pathophysiology and management. Journal of Breast Health, 16(2),101–108.
Liu, W., et al. (2020). Curcumin as a therapeutic agent for inflammation and oxidative stress-related diseases. Phytomedicine, 68: 153240.
Rahmani, A. H., et al. (2014). Ginger as a modulator of inflammation. International Journal of Preventive Medicine, 5(1),36–47.
Silva-Carvalho, R., et al. (2015). Propolis: Biological activities and clinical applications. Phytotherapy Research, 29(6),817–827.
Nostro, A., et al. (2004). Antimicrobial activity of carvacrol. Phytotherapy Research, 18(9),713–718.
Yang, C. S., et al. (2016). Green tea polyphenols and cancer prevention. BioFactors, 42(1),34–40.
Smith, J. V., et al. (2010). Ginkgo biloba extract: Mechanisms and therapeutic potentials. Current Medicinal Chemistry, 17(20),2101–2115.